Lễ Lại Mặt: Nét Đẹp Truyền Thống Trong Văn Hóa Cưới Hỏi Việt Nam

Trong văn hóa cưới hỏi của người Việt, mỗi nghi thức đều mang ý nghĩa riêng, góp phần tạo nên một hôn lễ trọn vẹn cả về hình thức lẫn tinh thần. Một trong những phong tục đặc biệt nhưng không phải ai cũng hiểu rõ chính là lễ lại mặt – dịp để đôi vợ chồng mới cưới quay về thăm nhà gái sau ngày cưới. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Riverside Palace tìm hiểu sâu hơn về nghi lễ truyền thống này nhé.

1. Lễ Lại Mặt là gì?

Lễ lại mặt, hay còn gọi là lễ nhị hỉ hoặc lễ nhị hôn, là nghi thức diễn ra sau đám cưới, khi cô dâu cùng chú rể trở về nhà gái để thăm hỏi, chào gia đình và gửi lời cảm ơn. Theo truyền thống, lễ này thường được tổ chức vào ngày thứ ba sau hôn lễ, tính từ ngày cưới.

Ý nghĩa ban đầu của lễ lại mặt xuất phát từ quan niệm: sau khi “xuất giá tòng phu”, cô dâu chính thức về nhà chồng, nên việc trở lại nhà mẹ đẻ là để báo tin bình an, thể hiện sự hiếu thuận, đồng thời giúp gia đình hai bên thêm gắn bó.

Khái niệm về lễ lại mặt

2. Ý nghĩa của Lễ Lại Mặt

Lễ lại mặt không chỉ đơn thuần là một cuộc thăm hỏi, mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc:

Thể hiện lòng hiếu kính: Đây là dịp để đôi vợ chồng trẻ gửi lời cảm ơn công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ cô dâu.
Gắn kết gia đình hai bên: Cuộc gặp gỡ thân mật giúp hai gia đình thêm gần gũi, hiểu nhau hơn.
Cầu chúc hạnh phúc: Gia đình nhà gái thường gửi lời chúc phúc và dặn dò đôi trẻ về cách giữ gìn hạnh phúc gia đình.
Duy trì phong tục truyền thống: Đây là một nét văn hóa lâu đời, phản ánh sự coi trọng lễ nghĩa của người Việt.

Ý nghĩa của lễ lại mặt

3. Thời điểm tổ chức Lễ Lại Mặt

Theo phong tục xưa, lễ lại mặt thường diễn ra vào ngày thứ ba sau cưới. Tuy nhiên, ngày nay, các cặp đôi có thể linh hoạt sắp xếp vào thời điểm phù hợp, thường là 1–3 ngày sau hôn lễ, hoặc muộn hơn nếu có lý do về công việc hay khoảng cách địa lý.

Một số gia đình kỹ lưỡng vẫn chọn ngày giờ đẹp theo phong thủy để đảm bảo may mắn, thuận lợi cho cuộc sống hôn nhân sau này.

4. Mâm lễ và quà trong Lễ Lại Mặt

Mâm lễ lại mặt không cần cầu kỳ như lễ cưới, nhưng vẫn nên chuẩn bị chu đáo để thể hiện sự tôn trọng. Thông thường, gia đình nhà trai sẽ chuẩn bị:

Bánh trái: bánh phu thê, bánh kem nhỏ hoặc các loại bánh truyền thống.
Trái cây: mâm ngũ quả hoặc trái cây theo mùa.
Rượu, trà: để làm quà biếu và dùng trong buổi gặp mặt.
Các loại thực phẩm: thịt quay, gà luộc, hoặc các món ăn đặc sản.

Ở một số vùng, nhà gái còn chuẩn bị thêm quà cho con gái mang về, thường là vật dụng gia đình hoặc tiền mừng, như một lời chúc khởi đầu thuận lợi.

Những thứ cần chuẩn bị trong lễ lại mặt

5. Lễ Lại Mặt ngày nay – Sự điều chỉnh cho phù hợp cuộc sống hiện đại

Trong xã hội hiện đại, nhiều phong tục được giản lược để phù hợp với nhịp sống bận rộn, nhưng lễ lại mặt vẫn được nhiều cặp đôi duy trì. Một số thay đổi thường thấy:

Rút gọn số lượng lễ vật: thay vì mâm cỗ lớn, chỉ cần bánh trái, trái cây và vài món tượng trưng.
Kết hợp thăm hỏi và ăn uống: nhiều gia đình tổ chức bữa cơm ấm cúng tại nhà gái.
Thời gian linh hoạt: có thể tổ chức vào cuối tuần để thuận tiện cho cả hai bên.

Lễ lại mặt ngày nay

6. Kinh nghiệm tổ chức Lễ Lại Mặt trọn vẹn

Để buổi lễ diễn ra suôn sẻ, các cặp đôi có thể lưu ý:

Thống nhất thời gian: Trao đổi với cả hai bên gia đình để chọn ngày phù hợp.
Chuẩn bị lễ vật trước: Dù đơn giản nhưng vẫn cần chỉnh chu, tươm tất.
Giữ tinh thần vui vẻ, thân mật: Đây là dịp sum họp, nên không khí cần ấm áp, thoải mái.
Ghi nhớ lời chúc, lời dặn dò: Những lời chúc phúc từ gia đình hai bên là nguồn động viên tinh thần quý giá.

7. Giữ gìn và lan tỏa nét đẹp truyền thống

Lễ lại mặt không chỉ là một nghi thức mang tính hình thức mà còn chứa đựng giá trị tinh thần sâu sắc. Trong nhịp sống hiện đại, việc duy trì phong tục này vừa thể hiện sự trân trọng văn hóa dân tộc, vừa giúp các mối quan hệ gia đình thêm bền chặt.

Kết luận:

Lễ lại mặt là một phần quan trọng trong chuỗi nghi thức cưới hỏi truyền thống của người Việt, tượng trưng cho sự hiếu thuận, tình cảm gia đình và mong ước hạnh phúc bền lâu cho đôi vợ chồng trẻ. Dù được giản lược theo thời gian, phong tục này vẫn nên được gìn giữ và truyền lại như một nét đẹp đáng quý của văn hóa Việt Nam.